Της ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΚΑΤΗ
Δώδεκα χρόνια έχουν περάσει από την κατάρρευση -την ώρα του μεγάλου σεισμού τον Σεπτέμβριο του 1999- των «φονικών» κτιρίων, στα ερείπια των οποίων βρήκαν τραγικό θάνατο πολλοί άνθρωποι. Εργαζόμενες μητέρες, που άφησαν πίσω ανήλικα ορφανά, και τόσοι άλλοι, στην πλειονότητά τους βιοπαλαιστές, που έβγαζαν το μεροκάματο σε κτίρια-«φέρετρα».
Δώδεκα χρόνια μετά και συγγενείς των νεκρών της «Ρικομέξ», της Πίνδου και Παπανδρέου στη Φιλαδέλφεια, δεν έχουν σε πολλές περιπτώσεις καταφέρει ακόμα να εισπράξουν τη χρηματική αποζημίωση που τους επιδίκασαν τα δικαστήρια για διατροφές παιδιών και ψυχική οδύνη για τον άδικο χαμό των δικών τους ανθρώπων.
Οι δικαστικοί αγώνες για πολλούς από τους δικαιούχους κατέληξαν σε ψυχοφθόρους μαραθώνιους... καθώς των θυμάτων προηγούνταν οι προνομιούχες τράπεζες, που η μία μετά την άλλη εμφάνιζαν έγγραφες προσημειώσεις υποθηκών στα κατεστραμμένα ακίνητα και οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να εξαντλούν κάθε ένδικο μέσο προς ικανοποίηση των απαιτήσεών τους. Κι από κοντά οι εφορίες και άλλα δημόσια ταμεία...
«Οι τράπεζες έβαλαν το μαχαίρι στα κόκαλα και των θυμάτων και των συγγενών τους. Παρά τις αρχικές διακηρύξεις της εξουσίας, πως το μαχαίρι θα έφτανε μόνο στο κόκαλο των υπευθύνων», υποστηρίζουν στα δικόγραφά τους, εύλογα, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι πολλών συγγενών θυμάτων, Ανδρέας και Αλέξης Αναγνωστάκης.
Ας δούμε μία προς μία τις περιπτώσεις, με πρώτη και χαρακτηριστική αυτήν της «Ρικομέξ», όπου στα χαλάσματά της βρήκαν το θάνατο 39 άνθρωποι.
«Ρικομέξ»
Η «Ρικομέξ» κηρύχτηκε στις 30-4-2004 σε κατάσταση πτώχευσης.
Δύο ακίνητά της κατασχέθηκαν αναγκαστικά από μια γυναίκα που καταπλακώθηκε στα ερείπια του κτιρίου-φερέτρου και επέζησε με πολλά σωματικά και ψυχικά τραύματα και αναπηρίες.
Τα ακίνητα εκπλειστηριάστηκαν και επετεύχθη εκπλειστηρίασμα 3.521.230 ευρώ συνολικά.
Στον πλειστηριασμό αναγγέλθηκαν δώδεκα συγγενείς θυμάτων, μεταξύ των οποίων παιδιά αποθανόντων για διατροφή, σύζυγοι, γονείς, αδελφοί για ψυχική οδύνη.
Μεταξύ των άλλων αναγγέλθηκε και μια τράπεζα για το ποσό των 1.054.198 ευρώ, γιατί μετά το σεισμό είχε εγγράψει προσημείωση υποθήκης στα ακίνητα της «Ρικομέξ». Η τράπεζα κατέστη προνομιούχος ώστε να προηγείται των θυμάτων στον πίνακα κατάταξης του πλειστηριασμού. Οπως προνομιακά κατατάχτηκαν στον πίνακα το Δημόσιο, το ΙΚΑ, η Εφορία κ.λπ.
Ετσι, εξαντλούνταν το εκπλειστηρίασμα και δεν έμενε κανένα σχεδόν ποσό για να ικανοποιηθούν οι συγγενείς των θυμάτων.
Κάθε γονέας αναγγελλόταν με το ποσό των περίπου 49.700 ευρώ και κάθε αδελφός για το ποσό των 21.000 ευρώ. Κατά του πίνακα του πλειστηριασμού οι συγγενείς έκαναν ανακοπή ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου, ζητώντας να ικανοποιηθούν πριν από την τράπεζα.
Το δικαστήριο, με οριστική απόφαση, δέχτηκε την ανακοπή και τους κατέταξε στη θέση της τράπεζας, ώστε να πληρωθούν κατά μεγάλο μέρος οι απαιτήσεις που τους είχαν επιδικάσει πριν τα δικαστήρια.
Συνολικά, οι 12 συγγενείς θα λάμβαναν το ποσό των 1.060.658 ευρώ, καθώς τους είχαν αναγνωριστεί δικαιώματα που είχαν οι θανόντες εργαζόμενοι όσο ζούσαν. Τα δικαιώματά τους, δηλαδή, σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας. Το δικαστήριο θεώρησε πως η υπόθεση έχει ιδιάζουσες συνθήκες και πως κατ' εφαρμογήν των κανόνων της επιείκειας οι συγγενείς των θυμάτων έπρεπε να προηγηθούν.
Η ίδια απόφαση ανέφερε πως όταν η τράπεζα εκμηδενίσει τις απαιτήσεις των συγγενών των θυμάτων πλήττεται η περί δικαίου συνείδηση.
Η τράπεζα άσκησε έφεση κατά της απόφασης αυτής και των συγγενών. Οταν αυτή απορρίφθηκε, άσκησε κατά των συγγενών των θυμάτων και της απόφασης του Εφετείου αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Αρείου Πάγου.
Ταυτόχρονα, υπέβαλε αίτημα στον Αρειο Πάγο ζητώντας ν' ανασταλεί η εκτέλεση της απόφασης του Εφετείου μέχρι να εκδοθεί απόφαση επί της αίτησης αναίρεσης.
Γιατί, κατά τους ισχυρισμούς της, αν έπαιρναν τα θύματα τις αποζημιώσεις τους, από το εκπλειστηρίασμα, αυτή θα πάθαινε ανεπανόρθωτη ζημιά!
Αυτή, δικάστηκε στις 1/12/2010 και απορρίφθηκε.
Η αίτηση αναίρεσης συζητήθηκε στις 14/1/2009 στο Γ' Πολιτικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, το οποίο παρέπεμψε την εκδίκαση της υπόθεσης στην Ολομέλεια του Α.Π., όπου τελικά η υπόθεση συζητήθηκε στις 16/12/2010.
Απόφαση μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί!
Πριν από την ημερομηνία πτώχευσης της «Ρικομέξ» (30/4/2004), υπήρχε χρεωστικό υπόλοιπο άλλης τράπεζας προς τη «Ρικομέξ», από σύμβαση αλληλόχρεου λογαριασμού.
Την προηγουμένη της πτώχευσης, εννέα συγγενείς των θυμάτων κοινοποίησαν στην τράπεζα κατασχετήριο έγγραφο, με το οποίο επέβαλαν κατάσχεση στα χέρια της, ως τρίτης, για το συνολικό ποσό των 145.094,18 ευρώ.
Δηλαδή, ζήτησαν από την τράπεζα το ποσό που οφείλει στη «Ρικομέξ» να το καταβάλει στα θύματα.
Η τράπεζα προέβη σε δήλωση ενώπιον του Ειρηνοδικείου, σύμφωνα με την οποία στο όνομα της «Ρικομέξ», υπήρχαν τρεις λογαριασμοί όψεως, ο ένας με 13.014,12 ευρώ, ο άλλος με υπόλοιπο 2.008,46 ευρώ και ο τρίτος με υπόλοιπο 110.881,50 ευρώ.
Σύνολο 125.911 ευρώ, τα οποία δεν κατέβαλε στους κατάσχοντες, οι οποίοι κατέφυγαν με αγωγές στα δικαστήρια.
Πού βρίσκεται σήμερα η υπόθεση;
Επειτα από σειρά δικαστικών αντιδικιών και αφού εκδόθηκε απόφαση, σύμφωνα με την οποία οι συγγενείς μπορούσαν να κάνουν αναγκαστική εκτέλεση κατά της τράπεζας και να εισπράξουν το ποσό για το οποίο είχαν επιβάλει την κατάσχεση στα χέρια της (145.094,18 ευρώ), εκκρεμεί δικάσιμος επί ανακοπής της τράπεζας, που έχει οριστεί για τις 5/3/2013 !
Μέχρι να συζητηθεί η ανακοπή, με απόφαση του Πρωτοδικείου έχει γίνει δεκτή αίτηση της τράπεζας για αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης (κατάσχεσης).
Η αίτηση αναστολής έγινε δεκτή, καθώς κατά την κρίση του Πρωτοδικείου η τράπεζα θα πάθει ανεπανόρθωτη ζημιά αν πληρώσει το ποσόν των 145.094,18 ευρώ στα θύματα.
«Φιαλοπλάστ»
Στις 7/9/1999 κατέπεσε ένα κτίριο του εργοστασίου πλαστικών κατασκευών «Φιαλοπλάστ», στο Μενίδι. Στα ερείπιά του βρήκαν το θάνατο δύο εργάτριες και μία κόρη του επιχειρηματία.
Η οικογένεια της μιας εργάτριας (σύζυγος και τρία παιδιά) διεκδίκησαν αποζημίωση με αγωγή τους ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου.
Το δικαστήριο διαπίστωσε τη σαθρότητα και ακαταλληλότητα του κτιρίου και επιδίκασε αποζημιώσεις που επικυρώθηκαν και από το Εφετείο. Επειδή η εργοδότρια εταιρεία αρνούνταν να πληρώσει, οι συγγενείς της θανούσης εξέδωσαν διαταγή προς πληρωμή στο Μονομελές Πρωτοδικείο, προέβησαν σε κατάσχεση ακινήτου της εργοδότριας και επέσπευσαν πλειστηριασμό. Τότε, εμφανίζεται η τράπεζα. Με απαιτήσεις κατά της «Φιαλοπλάστ», ποσού 618.864,17 ευρώ, που είχε εξασφαλίσει με προσημειώσεις υποθήκης για ποσό 1.050.000 ευρώ.
Η τράπεζα υπέβαλε αίτηση κατά της οικογένειας της θανούσης εργάτριας, με την οποία ζητούσε να διορθωθεί η τιμή της πρώτης προσφοράς «γιατί κινδύνευε να ματαιωθεί η ικανοποίηση των απαιτήσεών της που είχαν εξασφαλιστεί με προνόμια».
Τελικά, στον πλειστηριασμό που επακολούθησε, το ακίνητο κατακυρώθηκε στην τράπεζα.
Νέα Φιλαδέλφεια
Ούτε μία δραχμή δεν έχει πάρει μέχρι σήμερα η οικογένεια που έχασε δύο ανήλικα παιδιά στα συντρίμμια πολυκατοικίας στη Νέα Φιλαδέλφεια.
Τι έχει συμβεί;
Οι επισκευές και μεταρρυθμίσεις που γίνονταν στο υπόγειο της πολυκατοικίας, όπου στεγαζόταν σουπερμάρκετ πολυεθνικών εταιρειών, προκάλεσαν την κατάρρευση, κατά τη διάρκεια του σεισμού, μέρους της πολυκατοικίας και συγκεκριμένα των διαμερισμάτων που βρίσκονταν πάνω από το σουπερμάρκετ.
Σκοτώθηκαν επτά άνθρωποι μέσα στα ερείπια. Αλλοι τραυματίστηκαν βαριά.
Αργότερα κατεδαφίστηκε ολόκληρη η πολυκατοικία.
Δύο οικογένειες προσέφυγαν στα δικαστήρια, από τις οποίες η μία έχασε δύο ανήλικα παιδιά.
Εκδόθηκε για τη μία οικογένεια η υπ' αριθ' 1227/2009 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθήνας, με την οποία αναγνωριζόταν στα μέλη της αποζημίωση για ηθική βλάβη.
Η απόφαση ήταν αναγνωριστική, γιατί τα θύματα των σεισμών δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να προκαταβάλουν το δικαστικό ένσημο.
Οι εταιρείες σε βάρος των οποίων είχαν στραφεί δεν κατέβαλαν τις επιδικασθείσες αποζημιώσεις και άσκησαν έφεση κατά της απόφασης, που συζητήθηκε έπειτα από αναβολή στις 29/9/2010.
Η έφεση απορρίφθηκε. Η πολυεθνική δεν καταβάλλει τις αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν τελεσίδικα.
Πηγή: εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
